badania naukowe PROWADZONE PRZEZ pracowników Katedry EKONOMII I
prof. dr hab. Marek Góra
zainteresowania badawcze:
- ekonomia emerytalna
- reformy emerytalne w Polsce i na świecie
- ekonomia pracy
- bezrobocie i jego przyczyny
- przeciwdziałanie bezrobociu
- badanie rynku pracy
- ekonomia zdrowia
udział w projektach badawczych:
- Economic and Social Consequences of Industrial Restructuring in Russia and Ukraine; lider WP8
- Adequacy of Old-Age Income Maintenance in the EU
dr hab. Ewa Gałecka-Burdziak, prof. SGH
zainteresowania badawcze:
- ekonomia pracy
- aktywność zawodowa ludności
- ścieżki dezaktywizacji zawodowej
- polityka rynku pracy
- zasiłki dla bezrobotnych
- polityka społeczna
- ekonomia przestępczości
granty jako kierownik:
- Bezrobocie rejestrowane jako nie-tradycyjna ścieżka dezaktywizacji zawodowej osób starszych. Analiza z wykorzystaniem danych wzdłużnych o wielokrotnych zdarzeniach, Narodowe Centrum Nauki, DEC-2018/30/E/HS4/00335
-
Osoby starsze przez wiele lat były zachęcane do wczesnej dezaktywizacji zawodowej. Wiele z nich przeszło na emeryturę nim zdążyło się zestarzeć. W Polsce odpływ z siły roboczej do bierności zawodowej był wspierany przez procesy restrukturyzacyjne i przestarzałe kwalifikacje osób starszych w latach 90-tych XX w., przekonanie o stałej liczbie miejsc pracy dostępnych w gospodarce, szczególnie w okresach wysokiego bezrobocia, oraz różne możliwości skorzystania z zasiłków/świadczeń przedemerytalnych czy przejścia na wcześniejszą emeryturę. Tym niemniej, procesy wczesnej dezaktywizacji zawodowej stały się problematyczne przy silnie postępującym procesie starzenia się społeczeństwa i odwracaniu się piramidy demograficznej. Obecnie w okresie niskich stóp aktywności zawodowej, szczególnie wśród osób starszych, silnym procesie starzenia się społeczeństwa i niskim współczynniku dzietności, każdy pracownik jest na wagę złota. Jest zatem społecznie i naukowo uzasadnione i wskazane by przeanalizować ścieżki przywiązania do rynku pracy by określić co przyczyniło się do przedwczesnego wyjścia z niego osób starszych, a w szczególności jaki był wpływ różnych polityk (przede wszystkim polityki emerytalnej oraz polityki rynku pracy) wdrażanych przez powiatowe urzędy pracy.
W projekcie odnosimy się do Polski, państwa, które doświadcza silnego procesu starzenia się społeczeństwa. Zgodnie z prognozami całkowita populacja kraju zmaleje o około 10% w ciągu następnych 35 lat, podczas gdy liczba osób w wieku 60+ wzrośnie o więcej niż połowę, co spowoduje wzrost udziału osób w tym wieku w całkowitej populacji z 23% do 40% w tym samym czasie. Dalsze oczekiwane trwanie życia dla 60-letniego mężczyzny w 2015 wyniosło 19 lat, a dla kobiety 24,1 roku. W 2016 roku blisko 70% osób w wieku 50-74 lata, które były bierne zawodowo, wskazało emeryturę jako przyczynę bierności zawodowej; a na jednego emeryta przypadało mniej niż 2,5 pracownika (ten stosunek systematycznie maleje). W okresie objętym analizą minimalny wiek emerytalny wynosił 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, ale do początku 2009 dostępne były różne możliwości przejścia na wcześniejszą emeryturę co powodowało, iż osoby starsze dezaktywizowały się długo przed osiągnięciem minimalnego wieku emerytalnego. Przykładowo, w 2004 roku efektywny wiek emerytalny wyniósł 56,8 lat, w 2009 59,3 lata, a w 2016 – 61,9 lat. Tym niemniej, z powodu niedawnej obniżki minimalnego wieku emerytalnego możemy oczekiwać spadku tych wartości w przyszłości.
Głównym celem projektu badawczego jest analiza ścieżek przywiązania do rynku pracy, które prowadziły do bierności zawodowej w późnym wieku za pośrednictwem powiatowych urzędów pracy. Obserwujemy historie aktywności zawodowej wszystkich osób urodzonych między 1940 a 1965 rokiem, które doświadczyły choć jednego okresu bezrobocia rejestrowanego i wyrejestrowały się z urzędu pracy między 1990 a 2017 rokiem z powodu: (1) rozpoczęcia pobierania emerytury, (2) rozpoczęcia pobierania renty, (3) rozpoczęcia pobierania zasiłku/świadczenia przedemerytalnego, (4) osiągnięcia minimalnego wieku emerytalnego oraz porównujemy je do (5) wszystkich pozostałych osób z tych samych kohort urodzeniowych, które doświadczyły co najmniej jednego okresu bezrobocia rejestrowanego w latach 1990-2017, ale nie zostały przypisane do żadnej z wyżej wymienionych grup. Wybrany okres analizy pozwala obserwować pracowników w wieku 50+ w czasie funkcjonowania urzędów pracy.
Publikacje powstałe w ramach projektu:
- Gałecka-Burdziak E., Góra M., When do workers actually deactivate from the labour market? Non-routine transition from unemployment to retirement, Studia Demograficzne, w druku
- Błędowski P., Felczak J., Gałecka-Burdziak E., Góra M., 2023, Incarceration experience at older ages. Does employment protect against recidivism?, Economics and Sociology, 16(1), 11-28. DOI:10.14254/2071-789X.2023/16-1/1
- Błędowski P., Felczak J., Gałecka-Burdziak E., Góra M., 2021, Do Older Female Ex-Prisoners Participate in the Labour Market?, Women & Criminal Justice, DOI: 10.1080/08974454.2021.1976700
- Bolesta K., Cichowicz E., Flaszyńska E., Gałecka-Burdziak E., 2022, Zasiłki i świadczenia przedemerytalne. Przedwczesna dezaktywizacja zawodowa?, Praca i Zabezpieczenie Społeczne 7, 14-23, DOI: 10.33226/0032-6186.2022.7.4
- Bolesta, K., 2023, Principal component analysis of older people registered as unemployed in public employment offices. Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician, 68(1), 23–38. DOI:10.5604/01.3001.0016.2361.
- Felczak J., Błędowski P., Gałecka-Burdziak E., 2022, Polityki publiczne wspomagające aktywizację zawodową osób opuszczających zakłady karne w Polsce, Polityka Społeczna 578-579 (5-6): 7-14, DOI: 10.5604/01.3001.0015.8877
- Wspólne projekty badawcze NAWA pomiędzy Rzeczpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec, NAWA, 2023-2024
- Kalkulator Pracy
- Cykliczność zmian aktywności zawodowej ludności. Analiza efektów dodatkowych/zniechęconych pracowników, Narodowe Centrum Nauki, UMO-2016/21/D/HS4/02808, kierownik projektu
- Data spatial aggregation in labour market matching, CERGE-EI Foundation, kierownik projektu
- Znaczenie przepływów pracowników pomiędzy zasobami na rynku pracy, Narodowe Centrum Nauki, UMO-2012/05/N/HS4/00194, kierownik projektu
dr hab. Iga Magda, prof. SGH
zainteresowania badawcze:
- ekonomia pracy
- nierówności płci
- osoby młode na rynku pracy
- polityka rodzinna
- związki zawodowe
udział w najważniejszych projektach badawczych:
- „GeNLaMO: Normy społeczne a sytuacja kobiet na rynku pracy” 07.2022 – 06.2025
- “Paths2Include – European Labour Markets under Pressure. New Knowledge on Pathways to Include Persons in Vulnerable Situations”, 03.2023 – 02.2026
- “Dlaczego Kobiety Zarabiają Mniej? Początki Losów Zawodowych Mężczyzn I Kobiet”: 02.2020 – 02.2023
- “SHARE: Survey of Health, Ageing and Retirement in Europe, 2018 –2023
- “EUSOCIALCIT: the state of social rights in Europe”, 2021-2025
- “VIRAGE: Visualising and measuring the role of industrial relations in addressing gender equality”: 05.2020 – 10.2022
- “Working time flexibility, personality traits and gender pay gaps”, 2018 – 2022
- “Youth Employment Partnership: evaluation studies in Spain, Hungary, Italy and Poland” 2018-2022
dr hab. Anna Ruzik-Sierdzińska, prof. SGH
zainteresowania badawcze:
- systemy zabezpieczenia społecznego (przede wszystkim system emerytalny)
- rynek pracy
- analiza polityki społecznej
udział w projektach badawczych:
- Wsparcie realizacji badań panelowych osób w wieku 50 lat i więcej w międzynarodowym projekcie Survey of Health, Ageing and Retirement in Europe (SHARE), 2018-2022, finansowane ze środków POWR.
- Uwarunkowania Decyzji Edukacyjnych - opracowanie metodologii zintegrowanych badań panelowych gospodarstw domowych oraz analiza wyników empirycznych, 2012-2015, projekt realizowany na SGH, zamawiany przez Instytut Badań Edukacyjnych.
- Kalkulator Kosztów Zaniechania - wprowadzenie innowacyjnych rozwiązań na Mazowszu w zakresie polityki społecznej w obszarze analizy kosztów braku podejmowania działań aktywizująco-wpierających, 2012-2014, finansowanie PO KL Priorytet VII.
- Mobilizing The Potential of Active Ageing in Europe, MoPAct, 2013-2017, projekt finansowany przez Komisję Europejską w ramach w ramach 7. Programu Ramowego UE.
- NEUJOBS - Employment 2025: How will multiple transitions affect the European labour market, współrealizowany w latach 2011-2015 przez CASE, grant 266833 - 7. Program Ramowy UE
- The Policy Ideas and Practice of Active Ageing, projekt współrealizowany przez SGH w latach 2009-2013 - Grant Research Council of Norway
- Mazowieckie Badania Regionalne nr POKL.08.01.02-14-120/10 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach EFS, realizowany w partnerstwie przez CASE-Doradcy sp. z o.o.
- Ryzyko ekonomiczne, decyzje o oszczędnościach i emeryturze w starzejących się społeczeństwach – empiryczna analiza porównawcza Polski i Niemiec - MNiSW nr 320/N-DFG/2008/0
- Adequacy of Old-Age Income Maintenance in the EU - projekt SP21-CT- 2005-513748
- Ubóstwo i wykluczenie społeczne oraz metody ich zwalczania - projekt PBZ-MIN-006/H02/2003
dr Sonia Buchholtz
zainteresowania badawcze:
- ekonomia pracy
- ekonomia emerytalna
- polityka rodzinna
- starzenie demograficzne
- polityka regionalna
- aktywność fizyczna
dr Janusz Jabłonowski
zainteresowania badawcze:
- Modelowanie w zakresie finansów publicznych i gospodarstw domowych, ze szczególnym uwzględnieniem tematyki stabilności długookresowej.
- Modelowanie w zakresie transformacji energetycznej w równowadze ogólnej oraz mikrosymulacja.
udział w projektach badawczych:
- „Współpraca przy projekcie badawczym: Wsparcie realizacji badań panelowych osób w wieku 50 lat i więcej w międzynarodowym projekcie Survey of Health, Ageing and Retirement in Europe (SHARE)” realizowanego przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej w partnerstwie ze Szkołą Główną Handlową w Warszawie. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego (PO WER).”
dr Michał Gradzewicz
zainteresowania badawcze:
- makroekonomia
- teoria wahań koniunkturalnych
- teoria wahań średniookresowych
- modelowanie w równowadze ogólnej
- modelowanie ekonometryczne
- ekonomia pracy i modele poszukiwań
udział w projektach badawczych:
- Analiza ekonomiczna gospodarki oraz pojedynczych rynków w kontekście kryzysu zapoczątkowanego w 2007 roku
dr Izabela Sobiech Pellegrini
zainteresowania/projekty badawcze:
- Kapitał ludzki, zmiany demograficzne oraz dochód w długim okresie
- Modelowanie ekonometryczne
- Wpływ cen energii na poziom cen i płac w gospodarce
- Analiza stabilności długu publicznego