Ponieważ nie jestem językoznawcą, zasięgnąłem opinii eksperta. Pani dr Magdalena Wanot-Miśtura jest także absolwentką SGH i Prezeską Zarządu Fundacji Języka Polskiego. Poniżej przesłana opinia: Czy wyraz niedecyzyjność jest poprawny? Słowa niedecyzyjność nie znajdujemy w słownikach języka polskiego. Jest ono jednak utworzone poprawnie, systemowo (‘to, że coś jest niedecyzyjne’) – analogicznie do takich jednostek jak niekonstytucyjność (‘to, że coś jest niekonstytucyjne’) czy nieprawomocność (‘to, że coś jest nieprawomocne’): niedecyzyjność ← niedecyzyjny ← decyzyjny ← decyzja Wielki słownik języka polskiego notuje wyraz decyzyjny w dwóch znaczeniach: 1. ‘związany z podejmowaniem decyzji’ (decyzyjny akt, błąd, charakter, czynnik, obszar, problem, proces decyzyjny; autonomia, kompetencja, niezależność, samodzielność, swoboda decyzyjna) 2. ‘upoważniony do podejmowania decyzji istotnych z punktu widzenia funkcjonowania państwa lub instytucji’ (decyzyjny krąg, organ, ośrodek, podmiot, szczebel; centrum, ciało, gremium, grono decyzyjne; struktury decyzyjne) Przeciwieństwem tego wyrazu jest niedecyzyjny. Od tego przymiotnika wywodzi się niedecyzyjność, którą można definiować następująco: 1. ‘cecha charakteru polegająca na nieumiejętności podejmowania decyzji’ (inaczej: brak zdecydowania, niezdecydowanie) 2. ‘brak upoważnienia do podejmowania decyzji istotnych z punktu widzenia funkcjonowania państwa lub instytucji’ (inaczej: brak zdecydowania, brak decyzyjności) Możliwe, że wyraz niedecyzyjność jest kalką angielskiego indecisiveness (ponad 3,7 mln wystąpień w Google) lub niemieckiego Unentschlossenheit (prawie 1,5 mln wystąpień w Google), tłumaczonych jako ‘niezdecydowanie, brak zdecydowania, rozterka’. Można go często spotkać w tekstach poświęconych procesom decyzyjnym w Unii Europejskiej lub krajach członkowskich: „Według IOM, niedecyzyjność Unii Europejskiej może doprowadzić do tego, że kolejni imigranci będą tonąć próbując przedostać się do Europy przez Morze Śródziemne. Organizacja wezwała też kraje Unii do „dzielenia się odpowiedzialnością” za los uchodźców”. https://forsal.pl/artykuly/894045,500-tys-osob-tylko-w-tym-roku-rekordo… „Kolejny wstrząs polityczny w Niemczech, zwiększający niestabilność i niedecyzyjność, gdy stabilności i decyzji Niemiec tak bardzo trzeba dla określenia przyszłości Europy. Zła wiadomość też dla PL.” https://twitter.com/mswierczynski1/status/1226813902954139648 [tytuł recenzji w czasopiśmie naukowym] Magda Rucińska, Niemiecka niedecyzyjność i jej następstwa – Robin Alexander, Angela Merkel i kryzys migracyjny. Dzień po dniu, przeł. [z niem.] Marcin Masny, Warszawa 2017, ss. 310 „Niemcoznawstwo”, 26, 2018, s. 160–163 Czy wyraz niedecyzyjność jest potrzebny? Na polskojęzycznych stronach internetowych nie ma wielu przykładów użycia tego słowa. Czasem pojawia się ono w cudzysłowie, jakby autor czuł, że wyraz ten nie ma jeszcze pełnego umocowania w polszczyźnie: „Kołodziejski opisuje też strategię opozycji: Z jednej strony niby nie kwestionuje tego, że kolejny lockdown byłby rozwiązaniem niebezpiecznym dla gospodarki, lecz z drugiej mocno atakuje rząd za „niedecyzyjność”. Przy czym nie za bardzo jest jasne, na czym owa „niedecyzyjność” ma właściwie polegać. Bo unikanie lockdownu jest przecież decyzją dość klarowną. Chyba że uznamy, iż przeciwnicy rządu tak naprawdę chcieliby wprowadzenia lockdownu, lecz w obawie przed reakcją społeczną boją się powiedzieć tego wprost, więc atakują rząd nieco okrężną drogą, zarzucając mu „niedecyzyjność”, a więc w domyśle – nieradzenie sobie ze skutkami pandemii.” „Sieci”, 1 grudnia 2021, https://www.wsieciprawdy.pl/sieci-ostroznie-z-lockdownem-pnews-4948.html „Trawestując zalecenie doradcy XX wieku Campella: „Jeśli nie wiesz dokąd zmierzasz, prawdopodobnie dojdziesz donikąd”, Gellat pisze: „Jeśli zawsze wiesz dokąd zmierzasz, możesz dojść donikąd”. Autorzy ci uważają, ze celem współczesnych interwencji doradczych powinno być raczej kształtowanie u ucznia cech takich jak otwartość na okazje, ciekawość, wytrwałość. elastyczność, optymizm i podejmowanie ryzyka. W tym zestawieniu „niedecyzyjność” uzyskuje pozytywną konotację, ponieważ pozwala na uruchomienie procesu twórczych poszukiwań.” http://images.elk.pl/jpg/834/1825/anna_paszkowska-_rogacz_strona_70-71… Zanim użyjemy tego słowa, warto sprawdzić, czy nie chodzi nam raczej o brak decyzyjności lub niezdecydowanie. Te określenia mogą być bardziej precyzyjne. Przykładowo w tej wypowiedzi trudno stwierdzić, o co dokładnie – ‘niezdecydowanie’ czy ‘brak upoważnienia’ – chodziło autorowi: „Spalony Most Łazienkowski i wyłączenie go z ruchu nie wpłynie na organizację? – Oczywiście, że ma i to dość duży. Właśnie dlatego, że wszystkie mosty muszą zostać wyłączone z tras biegów, trochę ze względu na niedecyzyjność władz miasta nie poinformowaliśmy dotąd, którędy przebiegną uczestnicy półmaratonu.” Użycia słowa niedecyzyjność z pewnością jednak nie można uznać za błąd. Wydaje się, że nabiera ono specjalnego (terminologicznego?) znaczenia, upowszechniającego się w psychologii, zarządzaniu, politologii. Widać to w następujących przykładach: „Decyzyjność menedżera oznacza jego biegłość w podejmowania trafnych decyzji w różnych sytuacjach, przy czy w tym artykule rozważania ograniczono do dokonywania wyborów strategicznych w warunkach niepewności, a więc w sytuacji poznawczo najtrudniejszej. Decyzyjny menedżer posiada umiejętność dokonywania śmiałych rozstrzygnięć. czuje się przy tym komfortowo oraz działa wprawnie i względnie szybko. Świadczy o stałości jego charakteru lub celu, gotowości do uczenia się, znacznej tolerancji wieloznaczności i dużej odporności na stres. Decyzyjność jest atrybutem charyzmatycznego przywódcy, związanym z pozytywnymi cechami, takimi jak: aktywność. zaangażowanie, sumienność i zdolność do przełamywania oporu przed zmianami u podwładnych (Jankowska-Mihutowicz, 2012). Antonimem decyzyjności jest niedecyzyjność oznaczająca chwiejność, brak stałości charakteru lub celu, brak stanowczości, skłonność do niezdecydowania i niejednoznaczności. Niedecyzyjność ma znaczenie pejoratywne, ponieważ cecha ta jest kojarzona z działaniem: nieokreślonym, niejasnym, niepewnym, nieformalnym, pełnym wahania, zwątpienia i roztrząsania spraw. Niedecyzyjny menedżer postrzegany jest jako mierny, słaby, niezdeterminowany, przekładający sprawy na czas nieokreślony oraz niezdolny do rozstrzygnięcia konfliktów, zakończenia zadań i rozwiązania problemów. Dostępne opcje wyboru wydają mu się często ryzykowne i pesymistycznie ocenia on rezultaty ich wdrożenia, co wywołuje strach i paraliż decyzyjny. Często żałuje on swoich decyzji (Elaydi, 2006) i szuka osób, które mogłyby podjąć decyzję zamiast niego. Skutkiem tego w przedsiębiorstwie jest spadek zaufania do przełożonych, wzrost chaosu, niepewności, niepokoju, stresu, bezproduktywności i wysiłku pracowników” (Jaramillo, Mulki i Locander, 2006). M. Jankowska-Mihułowicz, Procesy afektywne automatyczne jako wyznaczniki decyzyjności menedżera, „Problemy Zarządzania” 2014, vol. 13, nr 1 (51), t. 2, s. 200–204 Niedecyzyjność w najbardziej ekstremalnej formie może mieć destrukcyjny wpływ dla psychiki. Abulomania, zwana inaczej osobowością zależną to objawowo-lękowe zaburzenie osobowości. Jego nazwa wywodzi się od dwóch greckich słów: a, oznaczającego brak i boulē, czyli woli. Osoby zmagające się z tym typem zaburzenia psychicznego odczuwają nieustanną potrzebę bycia pod opieką, chętnie oddają odpowiedzialność za swoje życiowe decyzje bliskim i odczuwają ciągły lęk przed popełnieniem błędu, co popycha je w stronę bierności i uległości. https://twig.pl/kilka-slow-o-niekiedy-trudnej-sztuce-podejmowania-decyz… dr Magdalena Wanot-Miśtura Wydział Polonistyki UW