Cel badania
Identyfikacja polskich „quasi” państwowych podejmujących zagraniczną ekspansję oraz ich typologia z punktu widzenia: form, kierunków oraz realizacji strategicznych decyzji wpisujących się w priorytety polskiej polityki gospodarczej.
Opis badania
Na potrzeby badania zostało przyjęte założenie, że State-Owned Enterprises w Polsce to firmy, które jednocześnie spełniają dwa warunki: 1) udział skarbu państwa w strukturze własności wynosi minimum 33,3%, 2) są notowane na GPW. Podejście to umożliwiło identyfikację 11 spółek o istotnym znaczeniu dla polskiej gospodarki oraz 3 giełdowe lecz niestrategiczne. W grupie pierwszej aż sześć funkcjonuje w sektorze surowcowo-energetycznym, tj. sektorze gdzie w wymiarze globalnym najczęściej spotykane są SOE oraz dwa w sektorze finansowym. Te ostatnie tj. PKO SA i PZU wyróżniają pod względem wysokości aktywów, a na kolejnym miejscach plasują się: Orlen, PGE, Tauron. W latach 2018-2022 najbardziej wzrosła wartość aktywów grupy Orlen – wzrost o 263%, nieporównywalny z żadną inną firmą (na drugim miejscu JSP wzrost o 67%) na co duży wpływ miała wojna na Ukrainie, kryzys energetyczny oraz towarzysząca im wysoka inflacja. Warto odnotować, że w Orlenie w latach 2018-2022 znacznie wzrosła wartość aktywów niematerialnych – o 6019%, co stanowi aż 67% tych aktywów wszystkich zidentyfikowanych w Polsce SOE.
Internacjonalizacja polskich SOE jest niewielka i brak jest w tej grupie dużych State-Owned Multinational Enterprises odgrywających coraz większą rolę w gospodarce światowej. Niemniej jednak jest ona widoczna w grupie przedsiębiorstw energetycznych poszukujących zasobów i rynków zbytu. Najczęściej stosowaną formą wejścia jest eksport lecz jego wartość w przychodach ogółem jest niewielka. W wymiarze geograficznym są to najczęściej kraje ościenne, aczkolwiek analizowane spółki próbują wejść także na rynki pozaeuropejskie. Ich strategiczna rola wpisuje się w pierwszej kolejności w koncepcję internacjonalizacji biernej a nie czynnej.
Kierownik zespołu
- Małgorzata Poniatowska-Jaksch
Członkowie zespołu
Projekt realizowany przez kierownika.
Mikroprojekt bezkosztowy