Cel badania
Celem opracowania jest weryfikacja hipotez, na ile, w warunkach krajów funkcjonujących w strefie euro, brak możliwości prowadzenia autonomicznej polityki pieniężnej może być przeszkodą w efektywnym przeciwdziałaniu asymetrycznym wstrząsom. Na ile też w tym przypadku znajduje swoje potwierdzenie teoria asymetrycznych szoków.
Opis badania
W przeprowadzonej analizie porównawczej Polska jako kraj pozostający poza strefą euro została zestawiona ze Słowacją i Słowenią, które będąc krajami dawnego bloku wschodniego razem z Polską wstąpiły w 2004 r. do Unii Europejskiej, a po kilku latach znalazły się w strefie euro (Słowenia od stycznia 2007 r.) a Słowacja od stycznia 2009 r.) Przyjęcie za punkt odniesienia roku 2004 jako daty przystąpienia aż 10-ciu krajów do UE miało zarazem pozwolić na ocenę, które kraje lepiej radzą sobie w gospodarczej konkurencji na jednolitym europejskim rynku i na ile zależy to od przynależności do strefy euro. Dość odległe daty utworzenia strefy euro i poszerzenia UE pozwalają już na minimalizację ryzyka przypadkowości poddanych analizie trendów, jak też obejmują istotny porównawczo czas gospodarczych szoków, jakie miały miejsce w latach 2008-2009 oraz w latach 2020-2021 wywołanym pandemią koronawirusa COVID 19. Z uwagi na duże różnice w potencjale gospodarczym Polski oraz Słowacji i Słowenii, w podjętej analizie uwzględniono również Hiszpanię, jako kraj gospodarczo bardziej zbliżony do Polski oraz Czechy jako kraj o własnej narodowej walucie.
Porównywalne dużo lepsze wyniki Polski i Słowacji na tle Hiszpanii, Słowenii i całej strefy euro jak też porównywalne wyniki Słowacji i Czech wskazywać mogą, że sama przynależność do jednolitego obszaru walutowego nie jest jeszcze gwarantem wysokiego tempa gospodarczego rozwoju, na który silniejszy wpływ odgrywają inne czynniki.
Przeprowadzone badania wskazały, że dwa poważne gospodarcze szoki z jakimi zetknęła się europejska gospodarka, których koszty w strefie euro okazały się być łącznie dużo wyższe aniżeli w polskiej gospodarce, że fakt przynależności do strefy euro nie jest wystarczającym gwarantem wyższej stabilności i lepszych warunków prowadzenia działalności biznesowej. Brak autonomicznej polityki pieniężnej i walutowej stanowi istotną barierę elastycznego dostosowywania się przedsiębiorstw i gospodarki do pojawiających się okresowo gospodarczych wstrząsów. Porównywalność wyników PKB per capita Polski z funkcjonującą w strefie euro Słowacją wskazuje jednak, że dobre wyniki gospodarcze w porównywalnych warunkach tak samo możliwe są przy funkcjonowaniu gospodarki w strefie euro jak i poza tą strefą.
Kierownik zespołu
- Jerzy Pietrewicz
Członkowie zespołu
Projekt realizowany przez kierownika.
Mikroprojekt bezkosztowy